فراتحلیل میزان اثربخشی فن‌آوری‌های آموزش مجازی در آموزش پزشکی

زمینه و هدف: با توجه به تناقض در یافته‌های اثربخشی فن‌آوری‌های آموزش مجازی، پژوهش حاضر با هدف فراتحلیل میزان تأثیر این فن‌آوری‌ها در آموزش پزشکی انجام گرفت. روش کار: این مطالعه بر اساس روش‌های تحلیل ثانویه و از نوع فراتحلیل بود و جامعه آماری آن را تمام تحقیقاتی که در ارتباط با اثربخشی انواع فن‌آوری‌های آموزش مجازی در آموزش پزشکی در داخل کشور به روش تجربی و نیمه تجربی انجام شده بود، تشکیل داد. از شیوه سرشماری جهت نمونه‌گیری استفاده گردید و بر اساس معیارهای ورود و خروج، 54 پژوهش به عنوان حجم نمونه شناسایی و محاسبه شد. جهت جمع‌آوری داده‌ها، فرم کاربرگ طراحی شده توسط محقق در سه بخش «اطلاعات کتاب‌شناختی، اطلاعات روش‌شناختی و یافته‌ها» مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت در نرم‌افزار Comprehensive Meta-Analysis (CMA) تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: از بین انواع فن‌آوری‌های آموزش مجازی، روش‌های آموزش چند رسانه‌ای، آموزش الکترونیکی و آموزش با نرم‌افزارهای آموزشی و لوح فشرده، تأثیر معنی‌داری در آموزش پزشکی داشت. بنابراین، استفاده از این فن‌آوری‌ها در آموزش پزشکی اثربخش بود که با توجه به یافته‌ها، آموزش چند رسانه‌ای با اندازه اثر 793/1، تأثیرگذارترین فن‌آوری‌ مجازی در آموزش پزشکی محسوب گردید. در کل، تمام فن‌آوری‌های آموزش مجازی در آموزش پزشکی کشور اثربخشی داشت، اما این اثربخشی در حد کم بود که با توجه به جدول سطح زیر منحنی بهنجار، میانگین اثربخشی استفاده از فن‌آوری‌های آموزش مجازی (گروه‌های آزمایش) 63 درصد اثربخش‌تر از زمانی بود که از این فن‌آوری‌های استفاده نشد (گروه‌های شاهد). نتیجه‌گیری: یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در فعالیت‌های یاددهی- یادگیری پزشکی به آن توجه کرد، خلق موقعیت‌های یادگیری جذاب می‌باشد. این اقدام می‌تواند از طریق استفاده از انواع فن‌آوری‌ها محقق شود، اما جهت اثربخشی بهینه، به کارگیری این فن‌آوری‌های به عنوان مکمل روش حضوری و سنتی و یا به صورت ادغام با سایر روش‌های آموزشی پیشنهاد می‌گردد.